Cách chuẩn bị mâm cỗ cúng Tết Hàn thực
Tết Hàn thực (3/3 âm lịch) là một trong những ngày Tết chính của người Việt ta. Vậy mâm cỗ cúng Tết Hàn thực gồm những gì và cách bài trí như thế nào cho đúng, cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
1. Tết Hàn Thực là ngày gì?
Tết Hàn Thực là một ngày lễ tết diễn ra vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm. Lịch âm là một loại lịch thời gian riêng của Việt Nam, Trung Quốc và một số nước châu Á. Loại lịch này được tính theo chu kỳ của mặt trăng khác với dương lịch được tính theo vị trí của trái đất xoay xung quanh mặt trời.
Ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch thường rơi vào khoảng từ giữa đến cuối tháng 4. Chữ “Hàn” trong ngôn ngữ tiếng Hán và tiếng Nôm là lạnh, còn “thực” có ý nghĩa là đồ ăn, thực phẩm. Như vậy Hàn Thực được hiểu đơn giản là thức ăn lạnh. Vào dịp lễ này các món ăn chủ yếu là mát, lạnh. Người dân ở Việt Nam, Trung Quốc và đồng bào Việt kiều, hoa Kiều hàng năm đều tổ chức và kỷ niệm dịp lễ này.
2. Cách chuẩn bị mâm cỗ cúng Tết Hàn thực đầy đủ
Bánh trôi, bánh chay
Trong mâm lễ cúng Tết Hàn thực, không thể thiếu món bánh trôi, bánh chay. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh, số lượng bánh trôi, bánh chay “chuẩn” nhất trong mâm cúng là 5 hoặc 3 bát bánh trôi, 3 hoặc 5 bát bánh chay.
Bánh trôi làm bằng bột nếp nhào nặn với nước, có nhân bằng đường. Đường làm nhân bánh trôi ngon nhất là đường phên Dương Liễu, Cát Quê.
Bánh chay cũng làm bằng bột nếp nhào nặn với nước và cũng có nhân, nhưng nhân bằng đậu xanh nấu chín. Đỗ để làm nhân bánh cũng phải là giống đỗ tiêu, hạt nhỏ, thơm.
Bánh chay được đựng trong bát, chan thêm một chút chè đường quấy với bột đao hay bột sắn dây ướp hoa bưởi.
Hương, hoa, trầu cau
Trong lễ cúng dù to hay nhỏ, người Việt đều không thể thiếu nén hương, hoa tươi và trầu cau để trên ban thờ. Do vậy, vào ngày Tết Hàn thực, mâm cúng cũng sẽ không thể thiếu những thứ này.
Ly nước sạch
Mỗi lần thắp hương gia tiên, người nhà đều không quên thay một ly nước sạch trên bàn thờ. Dịp tết Hàn thực cũng cần phải có một ly nước sạch. Nước là thể hiện cho tâm của gia chủ.
Mâm ngũ quả
Tùy từng mùa, gia chủ chọn 5 quả có màu sắc khác nhau như màu xanh, đỏ, vàng, tím… để đại diện cho ngũ hành, dâng cúng tổ tiên thể hiện lòng hiếu thảo và ước mong những điều tốt lành.
3. Lưu ý khi cúng Tết Hàn thực
Ngày nay, nhiều gia đình thường “chuộng” bánh trôi chay nhiều màu sắc để thắp hương, dâng lên ông bà tổ tiên. Theo các chuyên gia văn hóa, điều này không đúng với nguyên gốc và những ý nghĩa của ngày lễ Hàn thực.
Bánh trôi nguyên bản là màu trắng, hình tròn đầy thể hiện cho khát vọng về những điều tốt đẹp, viên mãn tròn đầy, tinh khiết trong cuộc sống.
Ngoài ra, vào ngày lễ này, các gia đình không cần chuẩn bị “mâm cao, cỗ đầy”, bày vẽ các thủ tục tốn kém mà chỉ cần thành tâm, dâng bánh trôi, chay lên ban thờ ông bà, tổ tiên, nguyện cầu những điều tốt đẹp, an lành trong cuộc sống.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của Thiquocgia.vn.