Tại sao Mỹ có quyền trừng phạt các nước
Lệnh trừng phạt nghĩa là gì? Đây là cụm từ các bạn có thể bắt gặp trên các tin tức thời sự quốc tế nhưng lại không hiểu rõ lệnh trừng phạt hay lệnh cấm vận là gì? Trong bài viết này Hoatieu xin chia sẻ một số thông tin để các bạn hiểu rõ hơn về các lệnh cấm vận, lệnh trừng phạt của Mỹ.
1. Khái niệm lệnh trừng phạt
Khái niệm trừng phạt bao gồm nhiều biện pháp có bản chất khác nhau như hạn chế trao đổi thương mại, trừng phạt tài chính thông qua việc phong tỏa tài khoản, tài sản, xem xét lại viện trợ cho phát triển, cấm nhập cảnh… Và tùy theo từng trường hợp, đối tượng bị trừng phạt có thể là một nước, một tổ chức, một pháp nhân (doanh nghiệp, định chế, …) hoặc các cá nhân.
2. Trừng phạt quốc tế
Mục đích của trừng phạt quốc tế là nhằm làm thay đổi một hành vi, ứng xử, như chấm dứt xâm lược một nước khác, từ bỏ một chương trình vũ trang, chấm dứt các hoạt động khủng bố, vi phạm nhân quyền, vi phạm luật pháp quốc tế… Như vậy, trên danh nghĩa, trừng phạt không phải là để trả thù, trừng trị.
Bà Charlotte Beaucillon, giáo sư luật pháp quốc tế và châu Âu, nhấn mạnh: “Ý tưởng của trừng phạt kinh tế không phải là để trừng trị, lật đổ một Nhà nước. Theo lô-gích của luật pháp quốc tế, trừng phạt nhưng đồng thời cũng tìm cách giúp cho đối tượng bị trừng phạt hội nhập trở lại cộng đồng quốc tế, chứ không phải là gạt bỏ”.
3. Các loại lệnh trừng phạt
Giới nghiên cứu phân chia trừng phạt quốc tế thành hai loại: Đa phương và đơn phương và tính chính đáng. Các trừng phạt của Liên Hiệp quốc có tính chính đáng vì hầu như tất cả các nước trên thế giới đều là thành viên tổ chức này và mục đích của Liên Hiệp quốc là bảo vệ an ninh thế giới. Trừng phạt đơn phương, tức là do một nước đưa ra, gây nhiều tranh luận.
Chỉ nên áp dụng trong phạm vi quan hệ giữa hai nước (nước trừng phạt và nước bị trừng phạt). Có nên bắt các nước khác phải tuân thủ trừng phạt đơn phương không? Ví dụ, với nguyên tắc “ngoài lãnh thổ”, Hoa Kỳ buộc các nước khác phải tôn trọng quyết định trừng phạt do họ đưa ra.
4. Tại sao Mỹ có quyền trừng phạt các nước
Mỹ từ lâu đã dùng các biện pháp trừng phạt như công cụ chống lại những thế lực đối đầu, song chúng mới được sử dụng thường xuyên hơn từ sau vụ khủng bố 11/9/2001.
Biện pháp trừng phạt được coi là một công cụ hữu hiệu giúp ngăn chặn các nhóm khủng bố tiếp cận với hệ thống tài chính quốc tế, đồng thời giúp trấn áp những hành vi lạm dụng nhân quyền hay tham nhũng. Tuy nhiên, chuyên gia nhận định việc lạm dụng, biến chúng thành một chính sách đối ngoại hàng đầu có thể gây ảnh hưởng tới uy tín của Mỹ đối với các đồng minh và tiềm ẩn nguy cơ làm giảm giá trị đồng USD.
Các biện pháp trừng phạt từ Mỹ luôn có uy lực nhất thế giới, phần lớn bởi rất nhiều giao dịch quốc tế, từ lĩnh vực ngân hàng tới dầu mỏ, đều được thực hiện bằng đồng USD.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của Thiquocgia.vn.
